Amsterdam: Uilenburger Synagoge

Artikel

In 1766 werd met de Uilenburgersynagoge in de Nieuwe Uilenburgerstraat de vijfde synagoge van de Hoogduitse gemeente in gebruik genomen. In deze typische volkssjoel midden in de oude Jodenbuurt vonden uiteenlopende activiteiten plaats. In de bovenruimte zat de eigenlijke synagoge, in de benedenruimte hield men bruiloftsfeesten. Na 1889 vond in een deel van de benedenruimte het ritueel slachten van gevogelte plaats.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de synagoge geplunderd. In 1954 trok een gemeentelijk restauratieatelier in het pand, dat daarna is gerenoveerd. Sinds 1988 geeft het Nationaal Restauratie Centrum er cursussen en lezingen. Tevens vinden er Joodse culturele evenementen plaats. Maandelijks is er een concert met werk van Joodse componisten.

Ook is het pand opnieuw in gebruik als synagoge: sinds 1997 komt de alternatieve gemeente Beit Ha'Chidush (Huis van Vernieuwing) er bijeen. Deze vernieuwingsbeweging, afkomstig uit de Verenigde Staten, benadrukt de gelijkwaardigheid van mannen en vrouwen alsmede die van hetero's en homo's. Beit ha'Chidush kreeg in 2004 een bedrag van de Maror-gelden (restitutie Joodse oorlogstegoeden) om een eigen rabbijn aan te trekken. Sinds 1 januari 2003 is de Uilenburgersynagoge trouwlocatie van de gemeente Amsterdam en kan er dus ook een burgerlijk huwelijk plaatsvinden.