NHm vertelt: Samu de Leeuw

Het gezin de Leeuw
Samuel de Leeuw werd op 5 november 1941 geboren in Amsterdam. Zijn ouders, David de Leeuw en Elisabeth Italiaander, werkten beiden bij textielfabriek Hollandia Kattenburg in Amsterdam-Noord.

De verwoestende impact van de Sicherheitsdienst
Op woensdag 11 november 1942 viel de Sicherheitsdienst (SD) de fabriek binnen en voerde de 367 Joodse personeelsleden in vrachtwagens weg. Ook de familieleden van deze werknemers werden nog diezelfde avond van huis gehaald en naar Westerbork gevoerd, bij elkaar 826 mannen, vrouwen en kinderen. Zij werden naar Auschwitz gedeporteerd, slechts acht van hen overleefden de Sjoa.

Het lot van David de Leeuw: van Scheveningen tot Auschwitz
Een aantal van de Joodse mannen, ook David de Leeuw, werd eerst nog naar de strafgevangenis in Scheveningen gebracht. Daar werden zij uitvoerig verhoord en soms ook gemarteld. Twee weken later werden zij alsnog naar Westerbork gevoerd. David de Leeuw werd op 28 februari 1943 in Auschwitz vermoord.

Onderduiken en overleven
Elisabeth de Leeuw en zoon Samuel werden tegen de verwachting in níet van huis gehaald en doken onder. De kleine Samuel werd door leden van verzetsgroep NV (Naamloze Vennootschap) in Heerlen (Limburg) ondergebracht bij het liefdevolle en kinderloze echtpaar Jan en Mien Strating. Toen het in Heerlen te gevaarlijk werd, verhuisden zij met Samuel naar Heerlerheide.

Samuel's traumatische hereniging en scheiding
Na de oorlog werd Samuel de Leeuw herenigd met zijn moeder. Opnieuw werd hij gescheiden, dit keer van zijn pleegouders. De Leeuw: ‘Dat was best traumatisch voor mij. Ik wist niet beter dan dat die mensen mijn ouders waren en toen stond daar ineens een, voor mij vreemde mevrouw die vertelde dat zij mijn echte moeder was.’ Samen met zijn moeder, maar ook vaak alleen, en later met zijn vrouw en kinderen, bracht hij vele vakanties bij zijn pleegouders in Limburg door. Binnen de familie De Leeuw, en ook de familie Italiaander, was veel verdriet; veel familieleden waren vermoord.

Samuel's rol in herdenking en educatie
Samuel de Leeuw organiseerde jarenlang de Jom Hasjoa-herdenking in de Hollandsche Schouwburg. Ongeveer 15 jaar geeft hij op basisscholen gastlessen over zijn ervaringen in en na de oorlog.