NHm vertelt: David Cohen

Begin november 1942 reizen vijfentwintig familieleden, onder wie de tienjarige David Cohen, in een geblindeerde trein richting Spanje. De angst van de volwassen maakt grote indruk op hem.

Riskante deal voor uitreisvisa's
De kunsthandelaren Nathan en Benjamin (Bij) Katz, zwagers van Davids vader, hebben een deal met de nazi’s weten te sluiten: in ruil voor een schilderij hebben ze vijfentwintig uitreisvisa gekregen. De broers hadden een bekende kunsthandel in Dieren gehad, gespecialiseerd in 17e en 18e-eeuwse meesters, die onder druk van de anti-Joodse verordeningen was opgeheven.

Van Spanje tot aan Curaçao
Iedereen is bang dat de nazi’s zich niet aan de afspraak zullen houden, maar het gezelschap komt ongedeerd in Spanje aan. Op 14 november 1942 vertrekken ze van daar met het schip Marqués de Comillas naar een Joods interneringskamp op Jamaica. Eind 1943 sluit dat kamp en vertrekt het gezin Cohen met een deel van de andere familieleden naar Curaçao. Hier doet David zijn bar mitswa. In november 1945 keert het gezin terug naar Nederland.

Rembrandts Geheime Rol: Het Portret van Dirk Jansz. Pesser
Later wordt duidelijk dat het ging om Rembrandts Portret van een man, lid van het geslacht Raman uit 1634 (nu getiteld Portret van Dirk Jansz. Pesser). Nazileider Hermann Göring had het aan Hitler cadeau willen geven.

Het dubbele schuldgevoel
David worstelde lange tijd met een dubbel schuldgevoel: hij overleefde niet alleen de Sjoa, maar ook de verschrikkingen van onderduiken of een concentratiekamp waren hem bespaard gebleven.