De Holocaust
Voortgezet onderwijs
Duur: 50 minuten tot 1,5 uur
Online
Wat is de Holocaust?
De Holocaust, of Sjoa, en de Tweede Wereldoorlog hebben grote invloed gehad op Joden in Nederland. Wat is er tijdens de Jodenvervolging in Nederland gebeurd?
Dat leer je in vier online lessen die we met materiaal van de USC Shoah Foundation ontwikkelden. Door de jaren heen zijn veel Holocaustoverlevenden geïnterviewd. Vier van deze interviews vormen de basis van de lessen.
- Jodenvervolging in Nederland (HAVO/VWO)
- De Hollandsche Schouwburg en de Crèche - een verhaal van deportatie en verzet (HAVO)
- Ik heb Auschwitz overleefd (HAVO/VWO)
- Antisemitisme in Nederland (HAVO/VWO)
Voor wie?
Voor: Voortgezet onderwijs
Duur: 50 minuten tot 1,5 uur per les
Groepsgrootte: Onbeperkt
Kosten: Gratis
Wat leer je?
De lessen sluiten aan bij geschiedenis, maatschappijleer en burgerschapsonderwijs. Het niveau verschilt per les.
- Je staat stil bij de gevolgen van Jodenvervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog.
- Je maakt kennis met de beladen geschiedenis van de Hollandsche Schouwburg en de Crèche.
- Je leert hoe racisme en discriminatie tot genocide kunnen leiden.
Wat gaan jullie doen?
Afhankelijk van de les die je volgt gaan jullie:
- Jodenvervolging in Nederland: aan de slag met primaire bronnen als informatiebron over anti-Joodse maatregelen. Je leert werken met de ‘haatpiramide’.
- De Hollandsche Schouwburg en de Crèche: werk je klassikaal met werkbladen.
- Ik heb Auschwitz overleefd: in groepjes aan de slag met de verhalen van Janny Moffie en Ronnie Goldstein, die Auschwitz overleefden.
- Antisemitisme in Nederland: maken jullie een campagne tegen antisemitisme.
De lessen over Jodenvervolging in Nederland, de Hollandsche Schouwburg en de Crèche, vormen een goede voorbereiding op een bezoek aan het Nationaal Holocaustmuseum en de Hollandsche Schouwburg.
Gezamenlijk foto's bekijken
15 minWat waren anti-Joodse maatregelen?
Video-interview
10 minWerken met de 'haatpiramide'
Afrondend gesprek
5 minIets voor jouw klas?
Veelgestelde vragen
Om je zo snel mogelijk op weg te helpen, hebben we de meest gestelde vragen vast op een rij gezet.
- Maak een account aan op IWITNESS, de website van de USC Shoah Foundation.
- Kies ‘Activities’.
- Selecteer binnen ‘Author’ het Joods Cultureel Kwartier.
IWITNESS is in het Engels, maar de lessen zijn in het Nederlands.
- De leerlingen leren zich mondeling en schriftelijk begrijpelijk uit te drukken (kerndoel 1, Nederlands).
- De leerlingen leren in schriftelijke en digitale bronnen informatie te zoeken, te ordenen en te beoordelen op waarde voor zichzelf en anderen (kerndoel 5, Nederlands).
- De leerlingen leren een mondelinge presentatie te geven (kerndoel 7, Nederlands).
- De leerlingen leren verhalen, gedichten en informatieve teksten te lezen die aan hun belangstelling tegemoet komen en hun belevingswereld uitbreiden (kerndoel 8, Nederlands).
- De leerlingen leren betekenisvolle vragen te stellen over maatschappelijke kwesties en verschijnselen, daarover een beargumenteerd standpunt in te nemen en te verdedigen, en daarbij respectvol met kritiek om te gaan (kerndoel 36, mens en maatschappij).
- De leerlingen leren een kader van tijdvakken te gebruiken om gebeurtenissen, ontwikkelingen en personen in hun tijd te plaatsen:
- Tijd van regenten en vorsten (1600 - 1700)
- Tijd van pruiken en revoluties (1700 - 1800)
- Tijd van burgers en stoommachines (1800 - 1900)
- Tijd van wereldoorlogen (1900 - 1950)
- Tijd van televisie en computer (1950 - heden).
- Tijd van regenten en vorsten (1600 - 1700)
- De vensters van de canon van Nederland dienen hierbij als uitgangspunt (kerndoel 37, mens en maatschappij).
- De leerlingen leren historische bronnen te gebruiken om zich een beeld van een tijdvak te vormen of antwoorden te vinden op vragen. Ze leren daarbij ook de eigen cultuurhistorische omgeving te betrekken (kerndoel 40, mens en maatschappij).
- De leerlingen leren over overeenkomsten, verschillen en veranderingen in cultuur en levensbeschouwing in Nederland, leren eigen en andermans leefwijze daarmee in verband te brengen, en leren de betekenis voor de samenleving te zien van respect voor elkaars opvattingen en leefwijzen, en leren respectvol om te gaan met seksualiteit en met diversiteit binnen de samenleving, waaronder seksuele diversiteit (kerndoel 43, mens en maatschappij).
Ja. De online leeromgeving van de USC Shoah Foundation is in het Engels, maar de lessen zijn in het Nederlands.
Hoewel de Holocaust uniek was in tijd en plaats, roept deze menselijke gebeurtenis uitdagende vragen op over individuele en collectieve verantwoordelijkheid.
In onze Holocausteducatie-training leer je waarom lesgeven over de Holocaust belangrijk is en krijg je handvatten aangereikt voor het vormgeven van je lessen.