NHm vertelt: Mattie Tugendhaft

Het gezin van Majer Tugendhaft
Majer Tugendhaft werd op 20 november 1937 in Heerlen geboren. Zijn zus Trinette was twee jaar jonger. Het gezin leefde orthodox en beide ouders waren actief in de Joodse gemeente in Maastricht. Majers vader, Isaac (Frits) Tugendhaft, was van oorsprong Pools-Joods. In 1934 was hij vanuit Düsseldorf naar Nederland gevlucht en had daar Frieda de Liver leren kennen. Frieda was een dochter van Isaac de Liver, onderwijzer, sjochet en chazan in Maastricht.

In onderduik
Door het werk dat Frits voor de Joodse gemeente deed was het gezin voorlopig van deportatie gevrijwaard. In 1943 doken de gezinsleden onder. De vijfjarige Majer werd door pater Jansen naar een opvangadres in Heerlen gebracht. Daar werd hij opgehaald door koerierster Nelly Eymael, die hem naar een onderduikadres bracht. Zijn valse naam was Mattie Gevers. Na veel omzwervingen kwam Mattie terecht bij een boer in De Weerd bij Roermond.

Mishandeling bij de boederij
Nadat hij door kinderlijke loslippigheid had laten blijken dat hij in het dorp een Joods buurjongetje uit Maastricht had herkend, werd hij slachtoffer van herhaalde ernstige mishandelingen door de boer. Netty Eymael kwam geregeld op huisbezoek, maar Mattie kreeg niet de kans haar alleen te spreken. Pas later werd hij, na een interventie van de boerin, door Nelly overgeplaatst naar een gezin in Klimmen, waar hij liefdevol werd verzorgd.

Overleving van de familie Tugendhaft na de oorlog
Zijn ouders, zus en broertje Bernard, die op 18 november 1943 was geboren, overleefden de Sjoa. Zijn vader was actief in het Comité voor Israëlitische Belangen (CIB), die zorgde voor Joodse repatrianten die in Maastricht waren aangekomen. In 1947 verhuisde het gezin Tugendhaft naar Rotterdam, waar een tweeling werd geboren.

Bewijs van mishandeling
Matties ouders wilden niet geloven dat hij zwaar was mishandeld, hetgeen voor hem een groot trauma was. Zestig jaar later kwam het bewijs.