Wageningen
Herdenkingen in huizen, winkels en scholen die de gevolgen van de Tweede Wereldoorlog invoelbaar maken.
27 april
Open Joodse Huizen
Huizen van Verzet
‘Dag ma, dag juf!’
De Tweede Wereldoorlog maakte een abrupt einde aan het normale leven van de familie Van der Woude. Omdat hij Joods was werd vader Alexander eind 1940 ontslagen als leraar Duits. Een klein jaar later mochten Loekie en Jetje niet meer naar hun vertrouwde school omdat Joodse kinderen niet langer met niet-Joodse in de klas mochten zitten.
Alexander en zijn vrouw Elsiene gaven hun kinderen daarom thuis les. Bij wijze van grap stapte Jetje ’s ochtends meestal de deur uit met de woorden ‘Dag ma!’, om vervolgens weer naar binnen te komen met: ‘Dag juf!’
Samen met Jaap Meijer van de Stichting Joods Erfgoed Wageningen vertelt de voormalige buurjongen Co de Bruijn over hoe het gezin Van der Woude tijdens de oorlog onderdook, hoe dit misging en hoe Loekie en Jetje samen met hun ouders naar Auschwitz werden gedeporteerd.
Ericalaan 6
Opbouw en innovatie bij het NSP
Na zijn opleiding in Leiden kwam Boas Rofessa in 1936 naar Wageningen om aan de slag te gaan als instrumentenmaker bij het Nederlands Scheepbouwkundig Proefstation (NSP), de voorloper van het MARIN.
Samen met een groep van 44 collega’s werkte Boas mee aan de opbouw van het NSP. Ze bouwden modellen en schroeven, ontwikkelden instrumentatie- en analysemethoden en voerden modeltests uit in een sleeptank. Naast het harde werken was ook ruimte voor plezier. Af en toe gingen de collega’s op bedrijfsuitje.
Medewerkers van het huidige MARIN zullen op 27 april over Boas’ geschiedenis bij het NSP vertellen. Over zijn persoonlijke leven, zijn vrouw Anna Blom en de bij hen inwonende student Bernhard van Gelder zal worden gesproken op Gravinnestraat 2.
Onverslaanbaar
Hendrik Jan Nieuwenhuis was een vrolijke, sterke en sportieve man die bekend stond als onverslaanbaar tijdens touwtrekwedstrijden. Op dit adres bestierde hij een winkel met smederij.
Tijdens de oorlog werd Hendrik Jan lid van een van de eerste verzetsgroepen van Nederland: de Ordedienst. In zijn smederij werden wapens verborgen en illegale blaadjes gedrukt. Nadat de groep verraden werd, wist Hendrik Jans vrouw het voor elkaar te krijgen de wapens te laten verdwijnen door deze in de stadsgracht te gooien. Hendrik Jan is via het Oranjehotel, Kampen Vught en Amersfoort naar Kamp Natzweiler in de Franse Elzas overgebracht. Enige tijd later zou hij in één van de buitenkampen bezwijken.
Vanuit Kamp Vught had Hendrik Jan nog enige brieven naar zijn echtgenote gestuurd. Deze zijn nu in het bezit van enkele van zijn kleinkinderen. Op 27 april vertellen zij het bijzondere verhaal van hun grootvader.
Herenstraat 47
Hendrik Jan Nieuwenhuis
Programma 27 april
Op verschillende adressen worden slachtoffers en overlevenden van de Tweede Wereldoorlog herdacht. Bijwonen is gratis.
Gravinnestraat 2
Boas Rofessa en Anne Blom trouwden in 1938 en gingen in dit pand in Wageningen wonen. Tijdens de oorlog werd het stel gedwongen naar Amsterdam te verhuizen. Daar zijn ze op 26 mei 1943 tijdens een grote razzia opgepakt. Vijf dagen later al worden Boas en Anna naar het vernietigingskamp Sobibor gedeporteerd. Op 27 april wordt in hun voormalige woonhuis hun verhaal ondersteund door foto’s uit hun bewaard gebleven album.
Deze locatie is rolstoeltoegankelijk
Aan de Rijn 12
In samenwerking met Theater na de Dam wordt het stuk Stoppelman van Gonny Gaakeer opgevoerd op de plek waar het verhaal zich afspeelt: de Wolfswaard. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was dit een verzetshaard waar ook veel personen ondergedoken zaten. De onderduikers werden ontdekt en samen met de hier wonende zusters Eltien en Neeltje Krijthe gearresteerd. Eltien bezweek in Kamp Ravensbrück.
Deze locatie is rolstoeltoegankelijk
Haagsteeg 2
Boas Rofessa kwam in 1936 naar Wageningen om aan de slag te gaan als instrumentenmaker bij het Nederlandse Scheepsbouwkundig Proefstation (NSP), de voorloper van het huidige MARIN. Medewerkers van MARIN zullen over Boas’ geschiedenis bij het NSP vertellen. Zie ook Gravinnestraat 2.
Deze locatie is rolstoeltoegankelijk
Ericalaan 6
Samen met Jaap Meijer van de Stichting Joods Erfgoed Wageningen vertelt de voormalige buurjongen Co de Bruijn over hoe het gezin Van der Woude tijdens de oorlog onderdook, hoe dit misging en hoe Loekie en Jetje samen met hun ouders naar Auschwitz werden gedeporteerd.
Deze locatie is niet rolstoeltoegankelijk
Herenstraat 47
Tijdens de oorlog werd Hendrik Jan lid van een van de eerste verzetsgroepen van Nederland: de Ordedienst. Op 27 april vertellen enkele kleinkinderen van Hendrik het bijzondere verhaal van hun grootvader.
Deze locatie is niet rolstoeltoegankelijk
