Zierikzee

Vanaf het einde van de achttiende eeuw hield een kleine groep Joden synagogediensten in een privéwoning aan de Oude Haven te Zierikzee. In het begin van de negentiende eeuw ontstond er een Joodse gemeente en in 1825 vond de inwijding plaats van de synagoge aan de Meelstraat.

Dit gebouw werd in 1888 opgeknapt en heeft daarna tot 1920 als synagoge dienst gedaan. Tegenwoordig is het een woonhuis, maar een windvaan op het dak, in de vorm van een leeuw die een davidster vasthoudt, herinnert aan de vorige bestemming.

Windvaantje op de voormalige synagoge aan de Meelstraat

Windvaantje op de voormalige synagoge aan de Meelstraat

-

RDMZ

Naast een kerkbestuur was er in Zierikzee een begrafenisgenootschap. In 1799 werd een Joodse begraafplaats gelegen aan de Grachtweg in gebruik genomen. De kinderen van de gemeenteleden kregen godsdienstonderwijs.

De Joden van Zierikzee waren voornamelijk werkzaam in de handel en nijverheid. In de negentiende eeuw vestigde de fabrikantenfamilie Salomonson uit Almelo enkele handmatige katoenweverijen in Zierikzee. Hieraan kwam na enkele decennia alweer een einde.

Door het geringe aantal leerlingen moest de Joodse school al in 1860 gesloten worden. Vanaf 1913 werden er door het teruglopen van het aantal gemeenteleden alleen nog op de feestdagen synagogediensten gehouden. De Joodse gemeente van Zierikzee werd in 1922 bij die van Middelburg gevoegd.

Voorhang, in 1875 aangeboden aan de joodse gemeente Zierikzee door het genootschap Ets Haim, ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van de synagoge.

Voorhang, in 1875 aangeboden aan de joodse gemeente Zierikzee door het genootschap Ets Haim, ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van de synagoge.

Gedurende de Duitse bezetting zijn vrijwel alle Joodse inwoners van Zierikzee naar Amsterdam overgebracht. Vandaar werden zij naar de kampen in Polen gedeporteerd en daar omgebracht.

Tegenwoordig wonen er nog enkele Joodse gezinnen in Zierikzee. De begraafplaats wordt onderhouden door de plaatselijke overheid. Dicht bij de begraafplaats, op de hoek van de Grachtweg en de Caustraat, staat een zuil ter nagedachtenis aan de gedeporteerde en vermoorde Joodse inwoners van Zierikzee.

Aantal Joden in Zierikzee en omgeving

jaar

1809

31

1840

58

1869

51

1899

28

1930

25