Vlaardingen

In de eerste helft van de negentiende eeuw woonde er een klein aantal Joden in Vlaardingen, dat langzaam toenam. Vanaf 1862 vonden er synagogediensten plaats in een kamer aan de Havenstraat.

In datzelfde jaar dienden elf gezinshoofden bij de koning een verzoek in ter oprichting en erkenning van een Joodse gemeente. De toestemming bracht met zich mee dat er een Joodse begraafplaats gesticht kon worden aan de Schiedamseweg en dat er Joods onderwijs kwam voor de kinderen. Korte tijd later verlieten de meeste Joden Vlaardingen, waarna de gemeente tot midden tachtiger jaren een sluimerend bestaan leidde.

Straatje in Vlaardingen, getekend door Marianne Franken (1884-1945)

De komst van nieuwe Joodse bewoners zorgde voor een opbloei van het godsdienstige leven. Een zaal aan de Zomerstraat werd in september 1896 als synagoge ingewijd en is tot aan 1906 in gebruik geweest. In die periode beschikte de Joodse gemeente ook over een godsdienstleraar. De gemeente kende geen eigen kerkbestuur, maar werd geleid door het bestuur van de in 1895 opgerichte begrafenisvereniging. In 1899 werd er een jeugdvereniging opgericht.

Vanaf het begin van de twintigste eeuw liep het ledental van de Joodse gemeente van Vlaardingen zodanig achteruit, dat er geen synagogediensten meer gehouden konden worden. In 1920 is de gemeente opgeheven en bij die van Rotterdam gevoegd. De Joodse begraafplaats maakt sinds 1938 deel uit van een plantsoen.

Tijdens de bezetting is het overgrote deel van de Joodse inwoners van Vlaardingen gedeporteerd. Een klein aantal Joden kon onderduiken, terwijl ook ongeveer vijftig onderduikers van elders in Vlaardingen onderdak vonden.

Tegenwoordig herinnert alleen nog de Joodse begraafplaats, die wordt onderhouden door de plaatselijke overheid, aan de voormalige Joodse gemeenschap. De Joodse begraafplaats aan de Schiedamseweg, hoek Parkweg, is in 2010 opgeknapt. Bij die gelegenheid werd een gedenkplaat met daarop de namen van de overledenen die er begraven zijn werd onthuld.

Aantal Joden in Vlaardingen en omgeving

jaar

1809

10

1840

10

1869

48

1899

63

1930

13