Rhenen

In de tweede helft van de zeventiende eeuw vestigden de eerste Joden zich in Rhenen. Tussen 1663 en 1782 beheerden Joodse eigenaren de plaatselijke Bank van Lening. In de loop van de achttiende eeuw nam het aantal Joodse inwoners toe, maar het is niet bekend of er toen al sprake was van een georganiseerde gemeente met een eigen synagoge.

Eerste steen boven de ingang v.d. huissynagoge te Rhenen, 1867

Eerste steen boven de ingang v.d. huissynagoge te Rhenen, 1867

In 1821 werd Rhenen een bijkerk van de Ringsynagoge Veenendaal. De godsdienstoefeningen vonden vanaf 1847 plaats in een huis aan de Grutterstraat. Korte tijd later werd in deze straat een synagoge in gebruik genomen die blijkens een gevelsteen in 1867 gerestaureerd werd. De Joden van Rhenen hadden gedurende het grootste deel van de negentiende eeuw geen eigen begraafplaats en maakten gebruik van de Joodse begraafplaats van Wageningen. In 1891 werd in Rhenen op de Domineesberg (bij de huidige Korenbloemstraat) een begraafplaats ingericht, waarvan Joden uit Rhenen en Lienden gebruik konden maken. De grafstenen op deze begraafplaats zijn geïnventariseerd in het Stenen Archief.

In 1916 werd de Joodse gemeente van Rhenen vanwege haar geringe aantal leden opgeheven en bij Wageningen gevoegd.

Gedurende de bezettingsjaren werd het overgrote deel van de Joden die nog in Rhenen woonden gedeporteerd en vermoord.

Aantal Joden in Rhenen en omgeving

jaar

1809

48

1840

45

1869

23

1899

29

1930

14