Raalte
De Joodse gemeente van Raalte ontstond aan het begin van de achttiende eeuw, maar werd pas in 1838 onafhankelijk. Daarvoor behoorde de kleine plattelandsgemeente tot de joodse gemeente van Deventer. De begraafplaats aan de Oude Molenweg werd in 1830 in gebruik genomen en vanaf 1838 was er een synagoge, waarvan de ligging echter onbekend is. In 1889 werd de synagoge aan de Stationstraat ingewijd.
Voormalige synagoge van Raalte
-Foto J. Levy
Het kerkbestuur van de joodse gemeente van Raalte bestond in het begin van de twintigste eeuw uit twee leden. In de dertiger jaren heeft een vijftal joodse vluchtelingen uit Duitsland zich in de plaats gevestigd.
Verreweg het grootste deel van de joodse bevolking van Raalte is tijdens de bezettingsjaren tussen september 1942 en januari 1944 gedeporteerd en in de kampen in Polen omgekomen. Een enkeling overleefde de oorlog door onder te duiken. De synagoge werd in 1943 leeggeroofd en vervolgens als opslagplaats gebruikt. Het is niet bekend wat er met het interieur, de Tora-rollen en de rituele voorwerpen gebeurd is. Het archief van de joodse gemeente werd door de SS gestolen.
Na de oorlog is de synagoge verkocht. Het gebouw doet tegenwoordig dienst als kerk voor de Vrij Katholieken. De joodse gemeente is in 1947 opgeheven en bij die van Deventer gevoegd.
In 1985 werd aan de muur van de voormalige synagoge een plaquette onthuld ter nagedachtenis aan de gedeporteerde en vermoorde joodse inwoners van Raalte.
De begraafplaats wordt onderhouden door de plaatselijke overheid. De Meppelse stichting Beth Chaim restaureerde er in de zomer van 2000 een veertigtal grafstenen.
Aantal Joden in Raalte en omgeving
jaar
1748
11
1809
3
1840
30
1869
52
1899
65
1930
46