Hattem
In de achttiende eeuw vestigden zich voor het eerst Joden in Hattem. Zij hadden de beschikking over een synagoge, die echter na 1790 niet meer in gebruik was. In de eerste helft van de negentiende eeuw leefden er slechts enkele Joden in Hattem. Zij waren zowel van Hoogduitse als van Portugese oorsprong.
Na 1850 volgde er een periode van opbloei, in 1873 werd er opnieuw een synagoge ingewijd. Deze was gelegen aan de Achterstraat.
Synagoge in Hattem, ca. 1975
-RDMZ
De begraafplaats in Het Veen, naast de algemene begraafplaats aan de Kerkhofdijk, werd ruim tien jaar later aangekocht. De officiële oprichting van de Joodse gemeente vond pas in 1887 plaats. Naast een driehoofdig kerkbestuur kende de Joodse gemeente van Hattem een genootschap voor Talmoedstudie en begrafenissen en een vrouwengenootschap voor het onderhoud van de synagoge.
Tijdens de bezetting is het overgrote deel van de Hattemse Joden gedeporteerd en in de kampen vermoord. Een enkeling wist onder te duiken en op die manier te overleven. Het interieur van de synagoge werd beschadigd en de Torarollen gingen verloren.
Aanvankelijk werd de Joodse gemeente van Hattem in 1954 bij die van Apeldoorn gevoegd. In 1960 werd ze echter bij het gebied van de Joodse gemeente Zwolle ingedeeld. De plaatselijke overheid draagt zorg voor het onderhoud van de begraafplaats. In 2006 werd er een plaquette aan de voormalige synagoge onthuld ter herinnering aan de Joodse gemeenschap.
Aantal Joden in Hattem en omgeving
jaar
1809
18
1840
45
1869
55
1899
42
1930
43