Vertel verder...

In de tentoonstelling Vertel verder... in gesprek met Holocaustgetuigen, gemaakt in samenwerking met de USC Shoah Foundation, maak je kennis met twaalf overlevenden van de Holocaust uit verschillende landen in Europa. Hun verhalen laten zien hoe de Nederlandse Holocaustgeschiedenis anders is dan die van de rest van Europa. Met twee van deze overlevenden kun je ‘in gesprek’. Het is voor het eerst dat je Nederland met behulp van interactieve technologie vragen kunt stellen aan overlevenden van de Holocaust.

Het Nationaal Holocaustmuseum vertelt de geschiedenis van de Jodenvervolging in Nederland. De tijdelijke tentoonstelling Vertel verder... laat je kennismaken met twaalf mensen uit andere landen in Europa, die de Holocaust overleefden. Elf van hen zijn Joods, één is Roma. Hun verhalen, door hen zelf op video verteld, laten zien dat de Jodenvervolging op verschillende plekken anders werd geïmplementeerd.

Persoonlijke verhalen

Een steeds kleiner aantal overlevenden vertelt nog steeds in levenden lijve wat hen is aangedaan. Door hun persoonlijke herinneringen te delen, maken ze de geschiedenis van de Sjoa invoelbaar. Over niet al te lange tijd zijn er echter geen levende getuigen meer. De Amerikaanse USC Shoah Foundation voorzag in 1994 al dat het daarna moeilijker zal worden om kennis en educatie over de Holocaust te kunnen blijven overdragen. Daarom legde de organisatie het Visual History Archive aan: een archief met rond 60.000 video-getuigenissen van overlevenden van de Holocaust, en van andere gebeurtenissen van massaal geweld.

Interactieve getuigenissen: Dimensions in Testimony

Twee van de twaalf getuigen in Vertel verder... zijn te zien op levensgrote schermen, alsof ze tegenover je zitten. Je kunt ze vragen stellen over hun ervaringen tijdens de Holocaust en krijgt daarop antwoord. Het zijn Dimensions in Testimony ontwikkeld door de USC Shoah Foundation.

Hoe het werkt

Om dit mogelijk te maken werden getuigen uitgebreid geïnterviewd in een zogeheten green room en met verschillende camera’s gefilmd. Ze beantwoordden rond de 1000 vragen over hun persoonlijke geschiedenissen en ervaringen. Hun antwoorden zijn opgeslagen in een database. Spraaktechnologie zet de vragen die bezoekers via een microfoon stellen om in zoektermen en op basis daarvan selecteert software uit de talloze fragmenten het juiste antwoord en speelt dit af. Zo ontstaat de indruk van een natuurlijk gesprek.

Visual History Archive open voor publiek

De volledige collectie van het USC Shoah Foundation Visual History Archive is op afspraak beschikbaar in het kenniscentrum bij de Hollandsche Schouwburg. Het is de enige plek in de Benelux waar dit mogelijk is. De collectie omvat 59.702 videogetuigenissen, opgenomen in 69 landen en in 44 talen. Een groot deel is getranscribeerd, of ondertiteld in het Engels. Daarnaast bevat het archief ruim twee miljoen persoonsnamen, 789.671 foto’s en beelden en meer dan 71.000 trefwoorden die de verhalen ontsluiten

Vertel verder... in gesprek met Holocaustgetuigen is te zien van 14 november 2025 tot en met 8 November 2026 in de Bram en Elly Hertzbergerzaal van het Nationaal Holocaustmuseum.