Sjabbatoventje
Dit kastje van koper en ijzer is een miniatuurversie van een sjabbatoven. Volgens de Joodse religieuze wet is het verboden om vuur aan te steken en te koken op sjabbat, de wekelijkse rustdag op zaterdag. Om toch een warme maaltijd te hebben, gebruiken Joden in de 18e en 19e eeuw dichte ovens die op vrijdag worden aangestoken en de hele sjabbat warm blijven.
Het Joods Museum heeft vier miniatuurovens en twee gewone sjabbatovens in de collectie. Vermoedelijk heeft de Amsterdamse koperslager en smid Emanuel Samuel Neeter (1849-1933) ze gemaakt, maar de ovens zijn niet gesigneerd. Waarschijnlijk maakte hij ze als cadeau voor zijn kinderen en andere familieleden. In de jaren 1980 neemt een nazaat van Neeter contact op met het museum. Hij weet meer te vertellen over de familie en de ovens. Zijn eigen oven heeft hij kunnen redden.
Esther Neeter-Morpurgo (1854-1911) en Emanuel Samuel Neeter (1849-1933), ca. 1900
Twee miniatuurovens bevonden zich al voor de oorlog in de collectie van het Joods Historisch Museum (nu Joods Museum). Het eerste oventje werd aan het museum geschonken, maar het is niet bekend wanneer. Het tweede oventje is door het museum aangekocht. De ovens zijn samen met het grootste gedeelte van de museumcollectie geroofd en naar Duitsland getransporteerd. De andere ovens zijn na de oorlog aan het museum geschonken of aangekocht.
Van maar één sjabbatoven is bekend hoe hij verbonden is met de familie: het was de oven van Rachel Polak-Morpurgo, een nicht van Emanuel Neeter. Zij overlijdt op 3 juli 1942 in Amsterdam. Buurvrouw en latere collaborateur Ans van Dijk begraaft een aantal waardevolle voorwerpen van het gezin in de tuin waaronder deze sjabbatoven. Een nabestaande van Rachel Polak-Morpurgo schenkt de oven in 2007 aan het museum. Wie binnen de familie de oorspronkelijke eigenaars van de andere ovens zijn, is nog steeds onbekend.
Verschillende objecten, waaronder twee sjabbatovens, uit de collectie van het Joods Historisch Museum in het Joint Collection Point in Offenbach, 1946