Pesach

Betekenis

De viering van Pesach (Pasen) herinnert aan de uittocht uit Egypte. In de Tora wordt in het boek Exodus verteld dat Mozes de opdracht van God kreeg om de joden uit Egypte te leiden. De Farao, de koning van het Egyptische rijk, wilde de joden, die als slaven leefden, niet laten gaan. Pas nadat er tien plagen over Egypte gekomen waren, liet hij de joden vrij. Het is een opdracht om het verhaal van de uittocht uit Egypte van geslacht op geslacht over te leveren. Pesach valt in de maand Nisan.

Pesach betekent 'overslaan', de term houdt verband met het feit dat bij de tiende plaag, de dood van de eerstgeborene, de huizen van de joden werden overgeslagen. Tijdens Pesach viert men de bevrijding, in de eerste plaats van de slavernij en maar ook van winterkou. Tijdens dit achtdaagse feest mag men geen gegiste of gedesemde producten eten, in plaats daarvan eet men matzes. Dit herinnert eraan dat er tijdens de nachtelijke uittocht geen tijd was om het deeg voor het brood te laten rijzen. Ook gebruikt men in deze periode een apart servies, dat niet in contact is geweest met gedesemde voedingswaar en dus koosjer (geschikt) is voor Pesach.

Aan de vooravond van Pesach vindt thuis de sederavond plaats. Te voren is het hele huis 'desem-vrij' gemaakt, dit is het zogenaamde kasjeren.

Op tafel staat een sederschotel met daarop verschillende soorten voedsel die een symbolische betekenis hebben. Zo herinnert bitter kruid (mierikswortel) aan de slavernij, peterselie aan de lente en zout water aan tranen van verdriet. Iedereen heeft een boek (hagada) waaruit het verhaal van de uittocht uit Egypte wordt gelezen. De vraag "wat is het verschil tussen deze avond en alle andere avonden?" wordt gesteld door de jongste aanwezige en vormt het begin van een lange avond vol verhalen, liederen, discussie en natuurlijk eten. Onderdrukking en bevrijding vormen het centrale thema van de avond.

Om de verwachting van de uiteindelijke (Messiaanse) bevrijding aan te geven is er aan tafel een aparte plaats voor Elia gedekt. Hij zal immers de komst van de Messias aankondigen.

Pesach duurt acht dagen en begint op 15 Nisan

Ma Nishtana, het lied waarin de jongste aanwezige op seideravond vraagt: "wat is het verschil tussen deze avond en alle andere avonden?"