Jom Kipoer

Betekenis

Jom Kipoer is de Hebreeuwse naam voor Grote Verzoendag. Rosj Hasjana en Jom Kipoer worden tezamen ook wel de Jamiem Nora'iem, de ontzagwekkende dagen, genoemd. De 10 dagen vanaf Rosj Hasjana tot en met Jom Kipoer heten de dagen van inkeer. In het joodse jaar begint Jom Kipoer op de vooravond van de tiende dag van de maand Tisjri en wordt afgesloten bij het vallen van de avond van de volgende dag. Het is een dag van algehele vasten en volkomen werkonthouding. Alles is gericht op loutering van lichaam en geest, het belijden van de eventueel begane zonden en het krijgen van vergiffenis.

Bij aanvang van de synagogedienst wordt door de chazan drie maal het Kol Nidrei (Alle Geloften) voorgedragen. In deze tekst verzoekt men om nietigverklaring van alle geloften, eden en verplichtingen, die men in van het afgelopen jaar op zich genomen heef. Het gaat in deze nadrukkelijk om geloften jegens God en jegens zichzelf, niet jegens anderen. De grote zeggingskracht van de tekst en de melodie van het Kol Nidrei heeft er toe geleid dat de avond van Jom Kipoer ook Erev (avond) Kol Nidrei genoemd wordt. De volgende dag worden in de synagoge gebeden, gedichten en teksten gezegd die allemaal met verzoening te maken hebben, verzoening met jezelf, met de mensen om je heen, met God. Het centrale thema van de widdoej (de zondenbelijdenis) heeft naast een persoonlijke ook een collectieve betekenis.

Aan het eind van deze dag wordt in het Ne'ila gebed gevraagd om bezegeling van de inschrijving in het boek van leven, waarom men op Rosj Hasjana al gebeden heeft. In de synagoge wordt nog één keer op de sjofar (ramshoorn) geblazen, daarmee komt een eind aan deze dag van Verzoening. Thuis of bij vrienden wordt de vasten gebroken en uitgebreid gegeten. Het nieuwe jaar kan met een schone lei worden begonnen.