Het Rosenstock-Huessyhuis, het voormalige Sint Jacobs Godshuis voor wezen, armen en bejaarden, heeft een eeuwenlange geschiedenis als vangnet voor kwetsbaren in de samenleving, en nog steeds. De oorlogsjaren zijn moeilijke tijden voor het tehuis. In de Haarlemmermeer moet de keukenzuster iets eetbaars bijeen zien te scharrelen, ook voor de hongerige mensen aan de poort – dagelijks zo’n vijftig – en voor de onderduikers in het huis. Die zitten bijvoorbeeld in een verborgen ruimte onder het plafond van de kapverdieping, boven de klok.
De katholieke drukkerij, waar de weesjongens een vak leren, draait zo goed en zo kwaad als het gaat door. Tot ze in 1944 door stroomuitval, deportatie van personeelsleden en papierschaarste genoodzaakt zijn tot stopzetting. De directeur, Harry Habraken (1883-1945), verzorgt in 1944 illegaal drukwerk voor de Binnenlandse Strijdkrachten. Omdat de bevrijding uitblijft wordt het materiaal elders in het complex verstopt. Harry wordt echter verraden door een ex-verzetsman, van zijn bed gelicht en zonder afscheid te kunnen nemen overgebracht naar Amsterdam.
Een zoektocht naar de papieren en het zetsel levert in eerste instantie niets op: met een dwaalspoor door het doolhofachtige gebouw – rakelings langs de onderduikers – weet een dappere zuster vooral lege kasten en koffers aan te wijzen. Uiteindelijk worden op aanwijzen van Harry de documenten alsnog aangetroffen, namen noemt hij echter niet. Met hemzelf loopt het niet goed af: in april 1945 wordt hij met 19 andere mannen voor een vuurpeloton gefusilleerd.
Het Godshuis blijft gespaard van een wraakactie. Als dank sparen de onderduikers en zusters zes glas-in-lood ramen voor de kapel bij elkaar, vervaardigd door glazenier Balendong: voorstellingen uit het leven van St. Jacob, met daarin verwijzingen naar de naziterreur.
Vandaag vertellen twee kleinkinderen van Habraken het indrukwekkende verhaal van hun opa. Na afloop is er gelegenheid om het glas-in-lood van de kapel te bezichtigen.
Sinds 1972 is in het Rosenstock-Huessy Huis een woongroep gevestigd. Daarnaast biedt het complex onderdak aan opleidingsrestaurant De Kloosterkeuken, participatiebedrijf Spaarne Werkt, en begeleid wonen voor jongvolwassenen met autisme door De Heeren van Zorg. Sinds 2015 is het complex van Stadsherstel, de erfgoedorganisatie uit Amsterdam, die het in fasen restaureert en verduurzaamt. Voor informatie: www.stadsherstel.nl/rosenstock-huessyhuis.
